Μεγάλη έρευνα δείχνει ότι ο τρόπος ζωής σχετίζεται με την κατάθλιψη στην Π.Σ.

Εκτιμάται ότι περίπου το 50% των ανθρώπων με Πολλαπλή Σκλήρυνση παρουσίασαν έστω μία φορά κατάθλιψη.

Μέχρι στιγμής όμως δεν γνωρίζουμε πολλά σχετικά με το ποιες θα ήταν οι κατάλληλες θεραπείες/αγωγές ενάντια στην κατάθλιψη της Π.Σ.. Αυτό που περιπλέκει τα πράγματα είναι το γεγονός ότι οι υπάρχουσες θεραπείες/αγωγές που είναι διαθέσιμες, είναι κατά βάση ψυχιατρικές ή φαρμακολογικές παρεμβάσεις.

Θα μπορούσε να βελτιωθεί η πρόληψη και η θεραπεία των επεισοδίων αυτών, αν γνωρίζαμε περισσότερα σχετικά με την επίδραση του τρόπου ζωής στην κατάθλιψη της Π.Σ..

Σαν ένα μέρος μίας ευρύτερη έρευνας σχετικά με την υγεία και τον τρόπο ζωής σε ένα δείγμα ανθρώπων με Πολλαπλή Σκλήρυνση (Health Outcomes and Lifestyle In a Sample of people with Multiple Sclerosis - HOLISM), μελετήθηκε η επίδραση των αλλαγών διαφόρων παραγόντων του τρόπου ζωής στην επικινδυνότητα εμφάνισης κατάθλιψης, στην σοβαρότητα της και στις αλλαγές στους ανθρώπους αυτούς.

Συνολικά συμμετείχαν 2.224 άνθρωποι με Π.Σ. συμπληρώνοντας ένα διαδικτυακό ερωτηματολόγιο (Patient Health Questionnaire - PHQ) σχετικά με τα καταθλιπτικά επεισόδια. Από αυτήν την αρχική ομάδα, οι 1.401 συμπλήρωσαν το αντίστοιχο ερωτηματολόγιο στην επανεξέταση που ακολούθησε μετά από 2.5 χρόνια.

Η κατάθλιψη αξιολογήθηκε με δύο τύπους ερωτηματολογίων: το PHQ-2, το οποίο εκτιμά την συχνότητα της καταθλιπτικής διάθεσης μέσα στις δύο προηγούμενες εβδομάδες, και το PHQ-9, που εκτιμά την σοβαρότητα της κατάθλιψης.

Συγκρίνοντας τα δεδομένα των δύο εξετάσεων, οι ερευνητές μπόρεσαν να καθορίσουν ποιοι παράγοντες στον τρόπο ζωής σχετίζονται με τις αλλαγές στην επικινδυνότητα εμφάνισης κατάθλιψης και στην σοβαρότητα της, μεταξύ των δύο χρονικών σημείων

Ανάμεσα στους παράγοντες που εκτιμήθηκαν βρίσκονται το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ, η διατροφή, η λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης D ή ωμέγα-3.λιπαρών, και η σωματική άσκηση/δραστηριότητα.

Η ανάλυση των δεδομένων έδειξε μία αύξηση της συνολικής επικινδυνότητας εμφάνισης κατάθλιψης κατά 14.5% στο PHQ-2 και κατά 21.7% στο PHQ-9.

Το ενδιαφέρον είναι ότι όταν μελέτησαν τους παράγοντες του τρόπου ζωής, παρατήρησαν μια αντίστροφη συσχέτιση μεταξύ των έξι εκτιμώμενων παραγόντων του τρόπου ζωής και του κινδύνου κατάθλιψης (που παρατηρείται σε ένα ή και στα δύο ερωτηματολόγια PHQ).

Οι ερευνητές αξιολογούσαν την κατάθλιψη ως φυσιολογική αν η βαθμολογία ήταν 0-4, ελαφριά μορφή κατάθλιψης για 5-9, ήπια μείζονα κατάθλιψη για 10-14, μετριοπαθή μείζονα κατάθλιψη 15-19, και σοβαρή μείζονα κατάθλιψη για 20 και άνω.

Όλοι οι παράγοντες του τρόπου ζωής συσχετίστηκαν με την μείζονα κατάθλιψη.

Η κατανάλωση αλκοόλ ήταν ο μόνος παράγοντας που μπόρεσαν να συσχετίσουν με τις τρεις παραμέτρους που εξετάστηκαν: την αύξηση του κινδύνου, την αύξηση της σοβαρότητας και την μέγεθος της αλλαγής της κατάθλιψης μεταξύ των δύο εξετάσεων.

Παρατηρήθηκε ότι η μέτρια κατανάλωση συσχετιζόταν με μεγαλύτερη πιθανότητα αποδέσμευσης από τον κίνδυνο της κατάθλιψης, και μείωση του κινδύνου να εμφανίσει κατάθλιψη.

Τα αποτελέσματα αυτά εντοπίστηκαν συγκρίνοντας τις αλλαγές στα δεδομένα του PHQ-2 μεταξύ της πρώτης εξέτασης και της δεύτερης (2.5 χρόνια μετά).

Οι ερευνητές σημείωσαν ότι δεν υπήρχε καμία συσχέτιση μεταξύ της υψηλής κατανάλωσης και της κατάθλιψης, καταδεικνύοντας ότι αυτές οι συσχετίσεις ισχύουν μόνο για την μέτρια κατανάλωση.

Επίσης ανέφεραν ότι η υψηλή κατανάλωση ή η εξάρτηση από το αλκοόλ είναι επιβλαβείς για την γενικότερη κατάσταση της υγείας και επίσης είναι αυξημένες οι πιθανότητες εμφάνισης κατάθλιψης.

Ένα άλλο στοιχείο που ανακάλυψαν ήταν ότι ο διαλογισμός, τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα, συσχετιζόταν με την μείωση του κινδύνου.

Η υψηλής ποιότητας διατροφή και η λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης D ή ωμέγα-3 λιπαρών, έδειξαν να έχουν μία μέτρια συσχέτιση με τις αλλαγές στην κατάθλιψη.

Συνολικά δεν βρέθηκε κάποια δυνατή συσχέτιση μεταξύ του κινδύνου κατάθλιψης και της διατροφής, των συμπληρωμάτων βιταμίνης D ή ωμέγα-3, το κάπνισμα ή την φυσική άσκηση.

Παρόλα αυτά, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι αυτοί που έκαναν μέτρια κατανάλωση αλκοόλ, δεν ήταν καπνιστές, έκαναν ποιοτική διατροφή, λάμβαναν συμπληρώματα D και ω-3, έκαναν συχνή άσκηση και έκαναν διαλογισμό στην πρώτη εξέταση, σχετίζονταν με χαμηλότερη συχνότητα κατάθλιψης στην επανεξέταση.

Σημαντικό στοιχείο που θα πρέπει να λάβουμε υπόψιν, είναι ότι η μελέτη είναι βασισμένη σε σε αυτοαναφερόμενες αξιολογήσεις.

Οι ερευνητές τόνισαν ότι τα δεδομένα μπορεί να βαρύνονται από πιθανή μεροληψία. Γι’ αυτό έδωσαν μεγάλη έμφαση στο γεγονός ότι απαιτούνται περαιτέρω έρευνες για να επιβεβαιωθούν τα παραπάνω αποτελέσματα.

Η μελέτη με τίτλο: “Longitudinal Associations of Modifiable Lifestyle Factors With Positive Depression-Screen Over 2.5-Years in an International Cohort of People Living With Multiple Sclerosis” δημοσιεύθηκε στο Frontiers in Psychiatry.
Ryan Tauss